Arsjief Lidioom
Lidioom is ‘n rubriek vaan Wim Kuipers veur Veldeke. De naom is ‘n sametrèkking vaan Limburgs en idioom. ‘n Rubriek euver ‘t apaarte vaan de (gesjreve) Limburgse taol. ‘t Eigene vaan de Limburgse taol zit in de meneer vaan wäörd make die ‘t Nederlands neet heet; dink aon wäörd wie drinkes, roukes, en ‘t bereumde doefes (doevekot). Neve die eigeheid en opmèrkeleke of prachtege wäörd en oetdrökkinge zien wijer nog belaankriek: ‘t gebruuk vaan (die) wäörd en de versjèlle tösse wäörd die sterk obbein liekene.
Ierste serie vaan 15 aoflieveringe
Aoflieveringe vaan Lidioom versjijne wekeleks op donderdag op deze website en op Facebook en Twitter. De ierste serie vaan 15 aoflieveringe leep vaan september tot en mèt december 2018. Dao-in woort ingegaange op de beteikenis en de bedeoling vaan Lidioom: ‘t eigene vaan de Limburgse taol in vergelikeing mèt ‘t Algemein Nederlands laote zien. Bezunder wäörd en woordconstructies koume veurbij. Al dees aoflieveringe kint geer hei nog ‘ns trökleze.
Twiede serie vaan de rubriek Lidioom
De twiede serie vaan Lidioom is gestart op 17 jannewarie. In de twiede serie vaan de rubriek Ldioom koume weer tal vaan oonderwerpe nao väöre die te make höbbe mèt de eigenheid vaan de Limburgse taol. Zo geit ‘t euver d’n typische Limburgsen oetgaank -sig vaan bijvoogleke naomwäörd. Ouch koume versjèllende benaominge veur greunte wie spruutsjes (kokhalsbölkes) veur en goon versjellende aoflieveringe euver ‘t versjèl tösse plekke en plakke. Boebij ouch ‘t typisch Limburgs gebruuk vaan e woord wie vlek gememoreerd weurt.Alle aoflieveringe kint geer hei nog ins trökleze.
Derde serie vaan de rubriek Lidioom
In de derde serie vaan de rubriek Lidioom, die op euze website versjeen tösse mei en september 2019, koume väöl versjèllende oonderwerpe veur, zoewie: de naome vaan vlinders, libelle en zweefvlege, nui gruinte die nog neet bestoon, e sjappeuke (Limburgse benaoming veur schouderklopje), ‘t OLS en ‘t kavele, gevaers (voertuigen) en hun vaarbewies, Eskimo’s en tölpe. Geer kint eder aoflievering vaan dees serie hei nog ins naoleze.
Veerde serie vaan de rubriek Lidioom
De veerde serie vaan de rubriek Lidioom leep vaan september tot december 2019 en behandelt wie gebrukelek ‘n groete variëteit aon thema’s en oonderwerpe. Zoe koume de Limburgse naome veur insekte, boe-onder zweefvlege, aon bod meh ouch de Limburgse benaoming veur schrikdraad (sjtoekdraod), en tot prikke in ‘t Limburgs neet prikken beteikent en zelfs swaffele kump aon de beurt. En daan ouch nog de veural in Mestreech urgente vraog ofste noe De Vriethof of ‘T Vriethof zègks. Geer kint eder aoflievering vaan dees serie hei nog ins naoleze.
Vijfde serie vaan de rubriek Lidioom
De vijfde serie vaan de rubriek Lidioom leep vaan december 2019 tot en mèt aprèl 2020 en maak dudelek tot ‘t Limburgse woord wie vaan alles beteikent behalve ‘t Nederlandse wie?. En tot ‘t Limburgs veur ‘t Nederlandse juist versjèllende wäörd heet die allemaool zjus get anders beteikene. Zoe kint veur ‘t Nederlandse woord eens in ‘t Limburgs oonder mie eins en ins gebruuk weure al beteikene ze zjus eve get anders. Meh ouch tot ‘t Limburgs gei good woord veur ontbijt heet. En nog väöl mie intrèssants wat geer allemaol hei kint naoleze.
Zèsde en lèste serie vaan de rubriek Lidioom
- Lidioom 76 (9 aprèl 2020): Eine tummer bief de koffie
- Lidioom 77 (16 aprèl 2020): Iezers veur glazer oug
- Lidioom 78 (23 aprèl 2020): Sjtaofzuger van glaas
- Lidioom 79 (30 aprèl 2020): Het van dich
- Lidioom 80 (7 mei 2020): Het van dich (2)
- Lidioom 81 (14 mei 2020): ‘t Dient van Sien zien klamotte
- Lidioom 82 (21 mei 2020): Ónbesjoef veur Tintin
- Lidioom 83 (27 mei 2020): Wi-j en nónk BOA
- Lidioom 84 (4 juni 2020): Veer sjnarse gesjnap
- Lidioom 85 (11 juni 2020): Tekskes waere teks
- Lidioom 86 (24 juni 2020): Ziewaeg ingesjlage
- Lidioom 87 (8 juli 2020): Dae plechelmes is neet good sjang
- Lidioom 88 (16 juli 2020): Meister Kaolen, waem is det?
- Lidioom 89 (23 juli 2020): Aliksen laot Bolmikolke
- Lidioom 90 (30 juli 2020): De reenk vaan tante Lidioom
- Lidioom 91 (6 augustus 2020): Bogesië bao rampsjtad
- Lidioom 92 (13 augustus 2020): Ver-raoje name
Lidioom 92 is medein de lèste aoflievering vaan dees rubriek. Sjrijver Wim Kuipers vint tot heer alles wat de meujte vaan ‘t wete weerd waor euver dit oonderwerp noe wel vertèld heet.