Lidioom: Bakkeknaok mit wangtandj

Morfologie deil TWIE. Geine paniek: ich zal neet de ganse morfologie van ’t Limburgs behanjele. Haet min zin ouch, den die wiek neet zoe hiel väöl aaf van die van ’t AN. Of van ’t Duutsj; kiek nao Prinz-Prinzess – ich mein: die Prinzess is toch neet de zóón van de prins?

Wiejer höbbe v’r gein wäörd die mit ón- beginne wobiej det ón- OP beteikentj. Zeker bön ich dao aevel neet van. Wieväöl wäörd telle alle gedrökde Limburgse tekste biejein? ‘t AN haet mesjiens in alle beuk, tiedsjrifte, gezette, ambtelikke sjtökker 200.000 maol mier wäörd es waat veer te beje höbbe. En wo vinj ich de vastelaovesgezette van Zaerum?

Daoveur kiek ich veural nao waat angers is. ’t Achterveugsel -es, van ‘prinses’, haet biej ós mier beteikenisse. In ’t AN waert det allein gebroek biej vrouwelijke perseunsname. Eine zanger haet ein zangeres naeve zich, neet zangerin. Woveur neet? Ich zól mich waal veur kónne sjtelle: zenger-zengster – en waem wit. Mich geit ’t euver essers dus die ’t AN neet haet, wie doefes, drinkes en roukes; bezunjer wäörd die ich in de ierste aaflevering neumde. Euveriges zien dit gein breurkes – mier naeve. Kump nag.

‘t Bekindste Limburgse waord op -es liek mich bakkes. Noe brik uch mesjiens de klómp: det bakkes is toch ei geweun Nederlandjs waord? Zeker, mae det is ein anger bakkes, det van: hou je bakkes, en waal de verkórting van ’t vreugere  waord bac(k)-huys. Ein hoes, mae dao kan gein mik in gebakke waere. ’t Is ’t ‘hoes’ van de baktenj, ei waord det ich lang neet geheurd höb. Baktandj is ‘kies’ gewaore, waat in ‘t Mesjtreechs ‘kaas’ is. De kies woor ‘m zoe hel gewaore det d’r eine baktandj brook. ’t Waord bak beteikentj hiej ‘wang’, wie ouch de waordebeuk van Zitterd, Valkeberg en Kirchroa vertelle; det leste haet wiejer bakkeknaok: jukbeen.

Trök nao ’t anger bakkes: ein éch hoes of huuske wo gebakke (in) waert. Of zól det toch ‘tzelfde waord zien es bakkes = gezich? Dink dao ins ei waekske euver.

Dit is deil 12 vaan de rubriek Lidioom. Ieder aoflieveringe kint geer hei trökleze.