Niknekske Nummer 7

Angers? Wo woors doe dan al die waeke? Sjrieversvaeke? Neet det ich weit perfesser. Waat ich waal weit: mit get Malles op in sjlaop gezjwoberd, dinkelik naeve eine sjtein. Good aafgeloupe. Nieks gebraoke. Ich sjreef aevel al: sjrief mit de moel vól sjtein. Mae waem bös dich? Höbs dich mich zeen ligke wie ich dao loog. Wo loog ich? Ich heur nieks, loer loepetig róndj mich haer. Kalde eine van de men van dae sjtein? Hi menner, geer kriegt mich neet klein – ich bön meister van de sjtein.

Inins zit de lóch vól wäörd. Loupe, loupe feddere keddere taffele sjravele traeje (zie Troje) vaege zich reppele. Waat noe? Zjuus: ze wille mich hiej voert höbbe. Lepe loepetig achter mich aan.

Lepe? Loupe 0.1 vergrootglas 0.2 knoest in hout 03. onvolmaakte edelsteen), sjtiefele, zjwaddere, veertig jaor óngerwaeges door de weustenie zumpde meuderkes sjtief häöre mars verlaore derm maag lónge wie drekszek op de sjtoep gezat. Ocherm.

• Sjrieversvaeke. Limburgs woord voor het Engelse writer’s block. Zal wel met ‘blokkeren’ te maken hebben. Mijn geval was anders. Er waren hekken geplaatst, vaekes, sjtangketsels: ik mocht niet bij de Steen komen. Ook absoluut niet in de buurt. Moest in de wei blijven, achter het vaeke: hekwerk om vee te verhinderen dingen te doen die de boer niet wil/verstandig vindt. Synoniemen: valder en vauwer – woorden die je vaak nog in (straat)namen ziet.
• Sjtangketsel is een Limburgse volksetymologie. Nederlands staketsel komt uit het Oudfrans. Betekenis vroeger: rij palen. Vandaag de dag kennen we die afzetting vooral van wielerwedstrijden en optochten: hekken van iezere sjtange, sjtangketsels dus.
• Gezjwoberd. Zjwobere – een zwaaiende beweging maken. Er zullen wel tien varianten zijn. Denk ook aan AN ‘zwabberen’ (met een dweil aan een steel = zwabber): dan ga je niet kaarsrecht voorwaarts. Ik ken zjwobere vooral bij landbouwvoertuigen die een zwalkende beweging maakten, zoals een eg in zware grond. Het woord ‘swaffelen’, in 2008 gekozen als woord van het jaar (hoe zielig), lijkt me zeer verwant.Hoe zo dan? Betekenis zou zijn, ik citeer: het aantikken met de penis, vaak met herhaalde bewegingen, van andermans lichaam of een voorwerp. Anders gezegd: het was helemaal geen nieuw woord.
• Loepetig. Prachtig Limburgs woord. Eerste betekenis: vals, achterbaks, heimelijk: dan zit er een kwade bedoeling achter. Eine loepetige. Maar  hier: loepetig kijken, dat is om niet gezien of opgemerkt te worden. Daarom de constatering: ‘t is loepetig kaod: ongemerkt koud; het weer bedriegt je als het ware. Wie sjoen is Oos Taal.
• Hi. Zou dat al een Limburgs woord zijn? Ik hoorde hoe een Kamerlid van Volt zo een verslaggever begroette, en ze sprak duidelijk HEI, niet hai. En dat zeiden we vroeger al: HEI! Je kreeg als antwoord: sjtreu is langer, of: dao make ze besseme van. Zullen we dat tegen de Hi-zeggers zeggen? Maar wie weet nog precies wat een sjpier sjtreu is. En eine heibessem?
• Feddere etc. Allemaal woorden voor ‘lopen’, vooral het lopen van kinderen. Sjravele is een beetje anders, dat is: heel moeilijk lopen. Oorzaak: een handicap of hindernis. Denk ook aan het sjravelkerke ofwel rollator.
• Vaege. Snel lopen. Soms ook vluchten: ze vaegde zich voert. Dat vaege wordt ook gebruikt voor ruwweg (bomen) snoeien: vaar mae neet euver de Laotwaeg, dao zien ze de buim aan ’t vaege. Voor het echte hardlopen, iets anders dan hard lopen, heb ik geen goed eigen woord kunnen vinden. Ik heb wel eens van eine sjnelluiper gehoord. Een vertaling zou kunnen zijn: helloupe. Moet dat? Wel iets als: hae löp drei maol in de waek hel… Ook: wie hel löp dae de hóngerd maeter?
• Sjtiefele. Ik zou zeggen: dapper doorgaan met lopen, ook al zou dat moeilijk zijn. Ze sjtiefelde jederen daag nag nao de bekker. Misschien komt sjtiefele van sjtevel : laars. Laten we in elk geval dat woord weer gaan gebruiken. Ik vind dat ‘laarzen’ wat veel aan (Duitse?) soldaten doet denken.
• Mars verlaore. Staat in een brokje poëzie over een tocht door de weustenie (woestijn?) die veertig jaar zou (kunnen) duren. Misschien was het slechts een plan. Ging de beloofde mars niet door? De mars verlaore betekent (bijvoorbeeld bij katten): een miskraam. Ook als ze  ergens jongen gekregen heeft: ze is häöre mars kwiet: de kittens…
  Kittens: waat wil ich nag? Cattepiss vraoge?