Schrijverspodium: Pierre Hensels (Maastricht)

PLEKSKE AON DE MAOS

Hei staon iech aon de Maos mèt ’n fles cógnac
Zeen tot ’t water nog geine centimeter is gezak
De kawwe wind jaog de snievlokke door de loch
Es ze ’t water rake verdrinke ze; zien ze verkoch

Eder jaor op ‘ne winteraovend kom iech hei trök
Zeen wie de Maos ziech böttelt mèt de aw maosbrök
Dit kier höb iech awwe klaore bij miech gestoke
Daomèt weurt de kaw in mie lief daan get gebroke

Jao ’t is veur miech al bekans ’n traditie gewore
Zoe tege d’n tied tot ’t keerskeend weurt gebore
Ouch deze kier wèl iech hei aon de Maoskant zien
Mèt in m’ne ransel ’n fles veurtreffeleke wien

Dit jaor is ’t extra kaajt mèt dit ope firmamint
Sjevraoje krijg iech vaan dee snijende wind
Um te zörge tot mie blood zal blieve strome
Höb iech dit jaor beer mèt heinaotouw genome

En weer staon iech hei in de winterse kaw
Miene beker heite koffie is oondertösse law
Deep in gedachte loer iech oet euver de Maos
Oonnuzel tot iech euver dee lawwe koffie blaos

D’n dokter zag: “Greune tee is good veur diech”
Daorum haw iech noe ’n tas thee veur mie geziech
Iech kiek nao de lempkes die weersjijne in ’t water
En dink opgetoge: “Iech höb mörge geine kater”

Dit jaor bin iech verhuis, want iech woort get gries
Vaan de verzörging kreig iech melk met e bitteke anies
Um diene stroum te zien, bin iech ‘t ‘m geklipseerd
Eeder jaor aon dien zij waor veur miech de meute weerd

En de Maos deit wat ze al iewe heet gedoon
Geine veldhier heet häör oets kinne versloon
Ze bringk häör water ederskier obbenuits nao zie
Sjevraoje krijg iech; want iech haw vaan diech steeds mie

Pierre Hensels, Mestreech, december 2016

VEER KOUME HEI SAME… 

Aon de UM, veur boetestäönders de juniväörsetie vaan Mestreech, höbbe ze aon de fakkelteit theologie un deepgaond oonderzeuk gestart, nao aonleiing vaan ut geröch tot Zjeseke neet in Betlehem mèh in Mestreech zou zien geboore.

Dao is netuurlik wèl gèt veur te zekge, want boerum zouwe de Romeine aanders Mestreech höbbe gestiech. Veur ‘t gemaak goon veer d’r venaovend mer vaanoet tot de offiesjeel geschiedsjrijving deneve zit en tot d’n oetkoms vaan ‘t oonderzeuk oetwijs: Mestreech is de stad boe Slivvenier ‘t ierste daagleech zaog.

Dees hiepoteze is gebazeert op de volgende aander hiepotezes:

• In Mestreech höbbe veer al ‘nen ingel (neet veur niks) •     Servaos bleef neet in Toongere mèh heer kaom nao Mestreech •     André Rieu späölt neet vaan niks zoe hiemels •     Allein Mestreech en Roeme höbbe twie baazel-lieke •     Mestreech heet genóg bouwval dat es stal kin deens doen •     D’n os en d’n ezel hole veer oet de gemeinteraod •     En last but not least: dit is ut belaofde land

Zo, noe veer dat opgeklaord höbbe kinne veer beginne mèt eus eigelek verhaol.

‘t Is december en in de buurt vaan Luik make Sint Joep en Maaria ziech klaor veur ‘ne zwoeren toch door ‘t Waolse land in de riechting vaan eus Limburgs land. Ze wèlle ziech laote insjrieve op ‘t stadskentoer vaan Mestreech. Noe is dat neet zoe’n sumpel zaak, want dat kentoer verhuis nogal ins. Meh enfin, ze zien oonderweeg. Sint Joep moot loupe en d’n ezel trèkke dee ze ziech veur e paar cent op ‘t bat in Luik achtereuver höbbe kinne drökke. Maaria zit op d’n ezel en leus de kaart die ze vaan de Prins Bisjop vaan Luik alvas es geboorte kedoo höbbe gekrege. Noe is Maaria neet zoe’ne brik in ‘t leze vaan landkaarte; dus is ‘t nog mer de vraog of ze veur de 25ste Mestreech zalle hole.

Tot zoewied eve de feite vaan dik twiedoezend jaor geleie. Euverigens, es geer wèlt wete boe dees hiestorische gegevens vaandan koume, kin iech uuch verwieze nao de anaole vaan CeeVee de Tempeleers in de Mommus te Mestreech.

Iech wèl noe eve trök nao euzen tied want dao steit uuch nog ‘n verrassing te wachte.

Zoe es geer wèt zal in de loup vaan d’n tied alles versliete; zelfs sterke verhaole kinne hei neet aon oontkoume. In d’n hiemel höbbe ze zich dat ouch bedach en daorum heet ‘t hiemels bewoeners kommité beslote um zoe noe en daan ‘t keersverhaol opnui te laote gebäöre. Eigelek wouwe ze dat um de doezend jaor doen, mèh umtot ouch in d’n hiemel spraoke is vaan diskalkulie (invoudeger gezag: ze kinne neet rekene), is dat neet ‘t jaor twiedoezend gewore mèh twiedoezendtien.

Um ‘t allemaol get sprookjesechtiger te make zien de snie-ingele al in november begós met ‘t oetkloppe vaan de kösses, zjus wie vrou Holle dat vreuger deeg. Ze voonte dat zoe leuk tot ze neet mie kóste stoppe en dus ligk de ganse zaak noe oonder de snie.

Sint Joep heet zieg dat allemaol bekeke en bij ziechzelf bedach: waor iech mer noets Foster Parent gewore, God vergief miech, noe moot iech alweer aon de bak.

“Doeg diech mèr werm aon,” höbbe de iesheilige tege häöm gezag, “en vergeet d’n hoeg sjeun met profiel neet; aander zouwste wel ins flink op diene mieter kinne goon.”

Now lui geer snap ‘t al, Sint Joep stoont te trappele um te vertrekke. De partij veur de diere had mèt tegezin d’n ezel vaan stal gehaold, naotot hun protes dat ze bij d’n hoegeraod hadden ingedeend, neteg waor verklaord. Maaria waor weer op onverklaorbare wijs oonbevlek oontvaange en de twievöldigheid (eine vaan de drei mós eve laote aofwete) stoont klaor um ‘t startsignaol te geve. Paoter Vink probeerde Sint Joep noch ‘nn hart oonder ziene reem te steke: “Es MVV bij snieval kin speule, daan kins diech ouch door de snie baggere,” spraok heer op opbeurenden toen. “Iech geluif tots diech neet riechteg in diene kop bis,” snawde ‘ne get gestresste Sint Joep.

En zoe gebäörde ‘t tot de Heilege Femilie weer aon dee barren toch begós, door ‘t Waolse Land in de riechting vaan Mestreech. Now jeh, dat waor wèl de bedoeling, mèh Maaria kós daan wel onbevlèk oontvaange zien, kaartleze kós ze noch steeds neet. En wie ziech dat zoe in e veurbeeldeg gezinneke gehuurt, begós d’n aonstaonde pa steveg te sodemietere. “Iech sjouw miech hei te barste”, snawt heer tege Maaria, iech höb e doonkerbroen verdach tots diech miech neet nao Mestreech sjiks, mèh nao Pical in Paries.” Maaria, op en top vrouw, wèt wie ze in zoe’n umstandigheid moot aktere. Ze begint te jènke en dao kin eus Joepke netuurlek neet tege. “Haw mer op met grijne,” bromp heer, “iech höb hei e starebook veur dummies en dao in vin iech vas wèl de staar vaan Mestreech.”

Um e laank verhaol kort te make, noe ‘n korte samevatting vaan dee barren toch:

Ze trókke zoe es gezag vaanoet Luik iers ‘t land vaan Herve in. Dat waor neet gans good; Maaria kreeg heivaan de sjöld, want ze waor zoe es geer al wèt ‘n echte dyslectische kaartlezeres. Naotot ze in Aubel “la route à Maestricht” gevraog hadde aon ‘ne kiesboer dee Herfse stinkkies verkoch, is de Heilige Femilie via Moresnèt bij De Plaank oetgekomme. Vaan dao oet is ut daan neet mie zoe lestig euver de rieksweeg nao Mestreech te koume. Ze woorte vaan harte welkom geheite door de ierste börger vaan Mestreech, dee euverigens ‘t dialek neet mechtig woar. Um die reie booj heer, sportief es heer waor, daan ouch aon um veur ezel te speule, meh daan wel in Hotèl Mestreech. Dao höbbe Joep en Maarija feestelek veur bedaank en zie zien wijer getrokke nao de duvelsgrot.

Um e laank verhaol nog korter te make vertèl iech noe in volgorde vaan versjijne wee in die grot allemaol op bezeuk kaom:

Es ierste waore dao de bestuurslede en het voetbalteam vaan MVV. Zie dege ziech veur es erremeujetige herders mèt hun sjäöp. Mèh Slivvenier, dee oondertösse gebore waor, doorzaog die sjacheleers en zag de legendarische wäörd : “Gaot nao de gemeinte en probeer die mer op te liechte.”

Es twiede melde ziech de gemeinteraod vaan Mestreech. Zie stelde veur unne touwgaangspas te creëren veur de Duvelsgrot. Meh twiefelde ouch weer umtot dat nao alle woersjijnelekheid te wieneg opbringk veur de Gemeinte.

Daan kaome de koffiesjophawwers mèt hun gave. Veerse Wiet veur Zjeeseke en zien awwers mèt ‘t verzeuk hiemelse steun te verliene aon de verkoup vaan dit natuurproduk.

‘t Organiserend comité vaan ‘t Preuvenemint same mèt Magisch Winterland Mestreech koume vervolgens opdage mèt de kemissie tot ze niks höbbe mètgebrach umtot de Gemeinte nao hun zègke hun te väöl aofknip; en dao moot Slivenier in zien almach mer ins ‘n ind aon make.

Q-park is aoch noch koume klaoge same mèt ‘t ongesubsidieerd vollekstheater en de vereineging vaan failliet verklaorde winkeleers vaan de binnestad.

Meh wee kaom es lèste??? Zjus: de Tempeleers. Dees jonges hadde noe ins niks te klaoge. Zie booje aon um dees hiemelse gebäörtenis op pepier te zette en in de anale vaan hun vereineging op te numme. Nao dees belofte höbbe ze toen allemaol same mèt ‘tt orkes vaan André ‘t oontreurende keersleedsje: “Veer koume hei same” gezoonge.

Zingentere höbbe ze oeteindelek de Duvelsgrot verlaote naotot ze belaof hadde dit leedje te blieve zinge tot nao de carneval.

P.S.:

Vaan euze correspondent hure veer zjus tot Sint Joep same mèt d’n deke vaan Servaos (dee ziech achter de krib verstop had) ‘n denske um ‘t kribbeke heet gemaak, oet blijdsjap tot heer noe weer veur e millennium vaan dat gezeiks aof is. Heer wins uuch allemaol ‘ne zaolege Keers mèt es kemissie: Laot uuch door niemes de ouge oetsteke, mèh zeet tevrij mèt wat geer höb. Vrunsjap en leefde brink gelök en evenwiech in eur bestoon. Hiel fijn daog en blief samekòume.

Pierre Hensels, Mestreech, december 2010